Açık Erişim Kaynaklar
Türkiye Akademik Arşivi (HARMAN)
TÜBİTAK ULAKBİM’de geliştirilen Türkiye Akademik Arşivi, ulusal açık erişim arşivler, dergiler (veri sağlayıcılar) ile arama motoru servisleri (servis sağlayıcılar) arasında ilişki kurarak, uluslararası standartlara uygun olarak gereksinim duyulan açık erişim içeriğine erişim sağlayan üst veri harmanlama yazılımıdır. Ulusal Kurumsal Açık Arşiv içeriklerinin üst verilerinin harmanlanması ve Türkiye Akademik Arşiv adresi üzerinden erişimin sağlanması amaçlanmıştır.
Ulusal Tez Merkezi arşivinde bulunan tezlerin tamamı, “Elektronik Tez Arşiv Projesi” ile sayısal ortama taşınmıştır. Elektronik Tez Arşivi çalışması ile sayısal ortama taşınan tezlerden, yazarları tarafından “çoğaltması ve yayımı için” izin verilmiş olanlar tam metin (pdf) olarak erişime açılmıştır. Tezlerin tam metin olarak açılması konusunda, tez yazarlarından gelen itirazlar sonucunda bazı tezlerin pdf dosyalarına erişilememektedir.
TÜBİTAK ULAKBİM, DergiPark Akademik hizmeti kapsamında Türkiye’de yayımlanan akademik dergiler için elektronik ortamda barındırma ve editoryal süreç yönetimi hizmeti sunmaktadır.
ULAKBİM tarafından oluşturulmakta olan TR Dizin; Sağlık Bilimleri (Tıp), Mühendislik ve Temel Bilimler, Sosyal ve Beşeri Bilimler, Yaşam Bilimleri ve Hukuk olmak üzere 5 ayrı temel konu alanındadır. Dizin, 2000 yılı Ağustos ayından itibaren üzerinden tarama yapılabilmektedir. Dizinde yer alan dergilerin makalelerine ait bibliyografik bilgilerin (makale adı, yazar, öz vs.) yanı sıra, ULAKBİM müdürlüğü ile dergi editörlükleri arasında imzalanan katılım izni sözleşmesine bağlı olarak, makale tam metinlerine de erişilebilmektedir.
Directory of Open Access Journals (DOAJ)
Çeşitli konularda 1000’in üstünde dergi ve dergilerde yer alan makaleleri içeren, açık erişimli bilimsel dergi veri tabanıdır.
Directory of Open Access Books (DOAB)
Açık erişim kitap veri tabanıdır.
Open Access Publishing in European Networks (OAPEN )
Beşeri ve sosyal bilimler alanında açık erişimli akademik kitapları içeren veri tabanıdır.
Dünya Ticaret Örgütü (WTO) tarafından her yıl birçok ticaret alt başlığında hazırlanmış yayınları içermektedir. Yayınlar, sadece online olarak okunabilmekte, pdf formatında indirilememektedir.
Internatioanl Trade Center (ITC)
Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) tarafından yayınlanan ve elektronik erişime açık tüm yayınlara full text erişim sağlanabilmekte ve PDF olarak indirilebilmektedir.
United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD )
UNCTAD tarafından yayınlanan ve elektronik erişime açık tüm yayınlara full text erişim sağlanabilmekte ve PDF olarak indirilebilmektedir.
145.000’den fazla ülke raporları, ekonomik göstergeler, sektör raporları vb. konu başlıklarını içeren açık erişim veri tabanıdır.
DART-Europe, 28 Avrupa ülkesinin 619 üniversitesinden 818,917 master ve doktora tezini kapsayan veri tabanıdır.
Özgür ve Açık Kaynak Yazılım
2000’li yıllarda birçok ülke, özgür ve açık kaynak yazılımları (Ö/AKY) bilişim politikalarının bir bileşeni haline getirdi. Bu dönemde dünyanın dört bir yanındaki kamu kurumlarının, en tanınmış Ö/AKY olan GNU/Linux işletim sistemine göç ettiği haberini duymaya başladık. O yıllarda birçok bilgisayar kullanıcısı için GNU/Linux hâlâ gizemliydi. Ayrıca GNU/Linux’un kurulumu da kullanımı da bugünkü kadar kolay değildi. Bu nedenle, o haberleri yöneticilerin cesur kararları olarak karşıladık. Günümüzde ise bu cesaret algısı yerini olağanlığa bıraktı. Bugün bilgisayar okur yazarlığı sınırlı bir kullanıcı bile GNU/Linux’u bilgisayarına rahatça kurup kullanabiliyor”
Yazının Tamamı: https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/makale/btd_eylul_50.pdf
Açık Erişim Kavramı ve Gelişmekte Olan Bir Ülke Olarak Türkiye İçin Anlamı
Hülya Dilek-Kayaoğlu∗
Öz
Basılı dergiler aracılığı ile gerçekleşen bilimsel iletişim sürecinde yaşanan sorunlar, özellikle dergi krizi olarak da adlandırılan ticari dergilerdeki keyfi ve aşırı fiyat artışları, bilimcileri, inisiyatifi ele alıp, basılı dergi yayıncılığı sürecini yeniden gözden geçirmeğe yöneltmiştir. World Wide Web’deki hızlı gelişmelerin bir tür katalizör işlevi görmesiyle de, basılı dergi yayıncılığının fiyat artışlarını besleyen
çerçeve koşullarını değiştirecek yeni elektronik yayıncılık modelleri tartışılmağa başlanmıştır. Bu bağlamda, bilimsel makalelere ücretsiz ve engelsiz erişim fikrine dayanan açık erişim kavramı ortaya atılmış; bu kavrama dayalı olarak da yeni elektronik yayıncılık modelleri denenmeye başlanmıştır.
Bu makalenin amacı da, açık erişim kavramını, ortaya çıkış nedenlerini ve gelişimini irdeleyerek, açık erişim fikrine dayalı elektronik yayıncılık modellerinin, gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye için ne anlama geleceğini bir giriş çalışması kapsamında sorgulamaktır.
Anahtar Kelimeler: Açık erişim, açık erişim dergileri, açık erişim arşivleri, bilimsel iletişim.
∗ Yard.Doç.Dr. Hülya Dilek-Kayaoğlu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. (dilekh@istanbul.edu.tr)
View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE
provided by E-LIS repository
Yazının Tamamı: https://core.ac.uk/download/pdf/290472392.pdf